Rabu, 05 Oktober 2016

Bahan Khotbah Maleaki 4:1-2a (Bahasa Simalungun)

I.                   Parlobeini
            Anggo bani Padan Na Basaia buku Maleaki on isobut do buku Nabi-Nabi kecil. Maleaki arti ni aima “Utusanku”. Iperkirahon do buku on itulishon bani panorang dob konsi masa pembuangan ni bangsa Israel i Babilonia. Isini buku on, ihubungkon do hubani rumah panumbahan pakon upacara-upacara na ihorjahon ni malim i rumah panumbahan. Secara jelas anjaha tegas buei do ipatugah hajahaton-hajahoton ni malim i rumah panumbahan sonai homa age hajahaton na ihorjahon bangsa Israel. Seng adong be kejujuran ibagas na mambere persepuluhan, mamboan kurban, anjaha buei do halak na mangkorjahon penindasan. Seng pitah ai, na paling buruk humbani sikap ni bangsa ai aima, jungkat ni uhur ni halak Israel na lang ra marubah. Hansi pe, roh do tong Naibata mangelek humbani bangsa ai ase mulak sidea, tapi totap lang itangihon bangsa ai hata Ni Jahowa Naibata (3:6-7). Halani ai, roh do pangungkabon ni Jahowa Naibata marhitei si Maleaki laho paingatkon bangsa ai, pasal ari ni Naibata na laho roh.   

II.                Hatorangan ni Teks
            Teks on patorangkon sonaha do sasintong ni ari ni Jahowa Naibata na roh ai, bani ayat on taridah ma parleganan parpintor pakon parjahat, na mambalosi Naibata pakon na so mambalosi Naibata.
Ayat 1
Ihatahon bani teks tonggor ma na roh ma ari ai. Hata ari bani teks on, bani hata Heber isobut do ai <oy yom. Bani Padan Na Basa ia adong isobut hata on aima sekitar 2304 hali. Hata on memiliki piga-piga pengertian, antara lain : siang hari, hari, waktu, dan tahun. Tapi sasintong ni hata on lebih dekat pada pengertian siang ni ari, halani hata on iartihon do homa milas, panas. Jadi periode ari na i maksudkon aima siang ni ari (pada jam-jam munculnya matahari). Pasal ari na ihatahon ni si Maleaki on aima ari ni Jahowa (3:17), lang isobut antigan ma parroh ni ari on atap pe pasal waktu ni lang isobuthon, halani memang anggo pasal panorang, waktu, pitah Naibata do simada ai. Tapi aha na isobutkon ni si Maleaki bani teks on gabe sipaingat bani bangsa ai, aima pasal sonaha do parroh ni ari ni Jahowa ai. Si Maleaki manghatahon hubani bangsa Israel bahwasani roh ma panorang ari atap pe siang ni ari na gara songon parumunan, tungku. Anggo bani halak Israel tungku on ibahen humbani tano liat, bentukni songon sarang ni labah, biasani diameterni 2-3 kaki. Biasani ipake laho mamanggang roti (Sampai saat ini tungku ini masih dipakai disekitar wilayah Palestina) jadi itutung do tungku on bani parapian na panas tumang. Jadi ari na laho roh na ihatahon ni si Maleaki bani panorang ai, aima ari na panas tumang, aido ase isbout do homa bani lanjutanni teks on, doskon anggala ma haganupan halak na jungkat. Artina ijai haganup halak na jungkat itutung do doskon songon anggala bani panorang ai. Anggo isobut ma anggala, aima batang ni omei na lang adong be gunani artina memang situtungon mando ai (bnd. Mat 3:12; 13:40). Ijon taridah do sonaha ketegasan ni Naibata hubani halak na lang manangar hataNi anjaha halak na lang ra marhamubahan ni uhur, anjaha lang pitah ai, ijon do homa taridah keadilan ni Naibata. Jadi bani panorang ari ai, jaloon ni jolma in do aha do na patut sijaloon ni halani parlahouni. Anggo itorih hita bani teks sebelumni aima bani pasal 3 ayat 6-12, taridah do ijai sonaha do dilo-dilo ni Naibata hubani bangsa ai, ihatahon do homa bahwasani Naibata seng ongga mubah uhurNi mangidah bangsa ai (Israel) Ia totap do marholong ni uhur, Naibata na nanget manringis, anjaha idop ni uhur ni Naibata lang ra marpunsa (3:6a bnd.Tngs 3:22-23). Tapi anggo halak Israel seng ongga muba mulai humbani panorang ni ompungni na sai torus manlembang humbani titahni Naibata (3:7). Halani ai do ase halak na jahat na ihatahon bani teks anggo bani bahasa Inggris (NIV) isobut do ai arrogant aima halak na sombong, na margijang ni uhur, na mengandalkan diri sendiri, sasintongni anggo bani halak si songon on payah do marhamubahan ni uhur. Dob konsi ai, ilanjutkon do bani teks on : “Nini Jahowa Zebaot, anjaha seng dong tading bani sidea bahenonni urat atap ranting pe”. Secara tegas ihatahon bani teks on, bani panorang ai borsih do bahenonni ganup hajahaton na i tanoh on, aha pe lang na tading, halani ai do ihatahon seng dong tading bahenonni urat atap ranting ni pe.

Ayat 2
Aha na dob ihatahon bani ayat 1 pasal jaloon ni halak na parjahat bani panorang ari ni Jahowa berbeda do pakon jaloon ni halak na marhabiaran hubani Jahowa. Halak na marhabiaran bukan berarti iartihon halak na mabiar songon na manghabiari begu atap pe sesuatu yang tidak menyenangkan/menyeramkan. Anggo halak na mabiar bani begu atap pe sesuatu yang menyeramkan pasti do halak ai lari/gobir, bahkan tidak berani dekat. Tapi halak na marhabiaran na imaksudkon bani teks on aima halak na mabiar halani hormatni, kepatuhanni, revere (NIV). Halak na marhabiaran on aima halak Israel na manangihon hata Ni Naibata Jahowa. Halak na hormat atap pe patuh bani titah ni Jahowa. Anjaha aha do sijaloon ni halak na songon on? Ihatahon si Maleaki, Anggo bani halak parjahat jaloonni do api parumunan tapi anggo bani halak na marhabiaran hubani Naibata Jahowa jaloonni do mata ni ari hapintoron. Hapintoron on anggo bani bahasa Heber isobut do tsedaqah na berarti do ai keadilan atap pe kebenaran. Bani hata Heber mispat pe iartihon do ai keadilan/kebenaran, tapi anggo hata on aima keadilan na ibahen ni hakim, halani hakim on aima jolma, tidak jarang na sintong pe boi gabe lang sintong anjaha sebalikni na lang sintong boi do gabe sintong. Halani ai, ibagas teks on hata na ipakei manghatahon keadilan/kebenaran nokkan ai aima hata tsedaqah na berarti do ai keadilan/kebenaran na humbani Naibata. Tapi lang pitah keadilan/kebenaran na ijalo halak na marhabiaran hubani Jahowa Naibata, tapi dapotkonon ni do homa hamalumon. Hamalumon itoruh ni habong ni, mase ihatahon hamalumon itoruh ni habong ni? Arti na ijai adong do sada kesembuhan yang tetap aman, terlindungi. Hamalumon ai lang pitah sementara atap pe tokkin tumang, tapi ihatahon do ijai itoruhni habong ni, ibahen Jahowa Naibata do sada jaminan hubani halak na marhabiariSi, bahwasani adong do keamanan pakon perlindungan. Anggo sada indung ni manuk memberikan keamanan atap pe perlindungan hubani anak ni pasti do ibahen i toruh ni habong ni, adong do ijai pangkopkopan, songon sahalak orangtua na manghokkop anak ni, sonai do sasintong ni Naibata Jahowa manghokkop halak na marhabiariSi. Selanjutni ihatahon songon anak ni lombu na manlumpat-lumpat humbagas harang, ijon adong taridah sada kebebasan pakon malas ni uhur hubani halak na marhabiaran hubani Naibata ai. Sada lombu na tarhurung ibagas harang pasti ni makanan ni pe terbatas do, sonai homa age minuman ni, anjaha anggo ihatahon na tarhurung, pasti do maningon paima on ni tuan ni mambere ia mangan. Tapi ihatahon bani teks on, na malumpat humbagas harang, lepas kandang (TB), go out and leap (NIV), berarti bebas do ai bani padang rumput na terbuka, menikmati alam terbuka, anjaha boi ma homa menikmati bah na mengalir (bnd. Ps. 23) halani ai adong do ijon taridah sebuah sukacita pakon malas ni uhur na humbani Naibata. 

III.             Panutup
1.             Bani mulani sanggah itompa Naibata jolma anjaha madabuh hubagas dosa, buei do hajahaton-hajahaton na ihorjahon jolma, tapi anggo holong ni Naibata seng ongga mubah hubani jolma. Ia Naibata na seng ongga marubah, sonai do hinan anjaha sonai do sonari, sonai do homa bani ari na laho roh.
2.             Huja do ham dob matei ham? Sasintong ni  totap do ipaima Naibata hamubahon ni uhur ni jolma. Halani ai do, parubahi hita ma uhurta, ulang soppat roh ari ni Jahowa ai (Dan 12:2)
3.             Tuhan Jahowa Naibata aima Jahowa Naibata na marholong ni atei pakon na adil sebagai hakimni jolma bani ari simagira atap pe bani ari parroh ni Naibata.
Apa yang kau tanam, itu yang kau tuai. Horjahon ma namadear sadokah adong panorang ta mangkorjahon na madear, halani adong do masa ni dapotkonon ta do aha na gabe upah ni horja ta (Gal 6: 9). Halak na marhabiaran hubani Naibata anajaha mangkorjahon aha na gabe harosuh ni Naibata pasti do manjalo haluahon pakon malas ni uhur na humbani Naibata.

Tidak ada komentar:

Posting Komentar